Frenotomia, czyli podcięcie wędzidełka języka, to prosty i krótki zabieg, który umożliwia przywrócenie językowi pełnej ruchomości. Dzięki niemu niemowlęta mogą efektywnie ssać pierś, a starsze dzieci zyskują szansę na prawidłowy rozwój mowy i uniknięcie wad artykulacyjnych. Procedura trwa kilka minut, wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym i w większości przypadków nie wymaga zakładania szwów.

Już bezpośrednio po zabiegu można zauważyć poprawę w funkcjonowaniu języka. Jest to interwencja bezpieczna, dobrze tolerowana i o wysokiej skuteczności, pod warunkiem wdrożenia odpowiednich ćwiczeń logopedycznych po zabiegu. Frenotomia stanowi więc istotny element profilaktyki i leczenia zaburzeń związanych ze skróconym wędzidełkiem języka.

Co to jest wędzidełko języka?

Wędzidełko języka (frenulum linguae) to cienka, włóknista struktura zbudowana z tkanki łącznej, która łączy dolną powierzchnię języka z dnem jamy ustnej. Choć na pierwszy rzut oka jest to niewielki element anatomiczny, odgrywa on istotną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu całego aparatu orofacjalnego. Jego długość, elastyczność i miejsce przyczepu decydują o tym, czy język może poruszać się swobodnie we wszystkich kierunkach.

Prawidłowa ruchomość języka jest niezbędna już od pierwszych dni życia – umożliwia noworodkowi efektywne ssanie i prawidłowe połykanie, a w dalszym okresie życia wspiera rozwój mowy, artykulacji i oddychania. Język bierze udział także w kształtowaniu prawidłowego zgryzu, utrzymaniu odpowiedniego napięcia mięśni twarzy oraz wspiera procesy miofunkcjonalne.
Gdy wędzidełko jest zbyt krótkie, grube lub przyczepione w nieprawidłowym miejscu, dochodzi do ograniczenia ruchomości języka. Taki stan określany jest mianem ankyloglosji i może prowadzić do szeregu trudności rozwojowych – od problemów z karmieniem piersią w okresie niemowlęcym, po zaburzenia artykulacyjne i wady zgryzu u starszych dzieci.

A – prawidłowe wędzidełko języka; B – skrócone wędzidełko języka.

Oba zostały zwizualizowane przez podniesienie bocznych marginesów języka (prosty manewr).

Ankyloglosja – skrócone wędzidełko języka

Ankyloglosja to wada anatomiczna polegająca na skróceniu lub nieprawidłowym przyczepie wędzidełka, która znacznie ogranicza ruchomość języka. Prowadzi to do:

  • trudności w karmieniu piersią (u noworodków i niemowląt),
  • opóźnionego lub zaburzonego rozwoju mowy,
  • wad wymowy i trudności artykulacyjnych,
  • zaburzeń połykania i oddychania przez usta,
  • nieprawidłowego rozwoju zgryzu,
  • napięć w obrębie mięśni twarzy, szyi i obręczy barkowej.

  Wskazania

Zabieg podcięcia wędzidełka języka (frenotomii) jest zalecany w przypadku:

  • ograniczonej ruchomości języka (brak możliwości uniesienia, wysunięcia czy oblizywania warg),
  • trudności w karmieniu piersią (nieskuteczne ssanie, częste odrywanie się od piersi, słabe przybieranie na wadze),
  • zaburzeń artykulacji głosek wymagających unoszenia czubka języka (r, l, d, t, n),
  • nawykowego oddychania przez usta i/lub ślinotoku,
  • planowanego leczenia logopedycznego lub ortodontycznego.

   Przeciwwskazania

Choć frenotomia jest zabiegiem bezpiecznym, nie wykonuje się jej w przypadku:

  • ostrej infekcji jamy ustnej lub ogólnego stanu zapalnego,
  • nieukończonej diagnostyki logopedycznej,
  • braku wcześniejszego przygotowania do zabiegu (np. ćwiczeń rozciągających wędzidełko),
  • braku zgody pacjenta lub rodziców/opiekunów,
  • nieprawidłowej morfologii krwi (np. zaburzenia krzepnięcia),
  • nieuregulowanych chorób przewlekłych u osób dorosłych.

Kwalifikacja do zabiegu – przygotowanie logopedyczne

W Centrum Medycznym REMEDIC każdy pacjent – szczególnie dziecko – przed zabiegiem musi przejść kwalifikację medyczną i logopedyczną.

Podczas wizyty specjalista:

  • ocenia anatomiczne i funkcjonalne ograniczenia języka,
  • sprawdza przygotowanie do zabiegu w zakresie terapii logopedycznej.

Wymagane jest pisemne zaświadczenie od logopedy potwierdzające:

  • co najmniej 2-tygodniową terapię przygotowującą (ćwiczenia i masaż wędzidełka),
  • motywację pacjenta lub rodzica do wykonywania ćwiczeń po zabiegu.

Jak przebiega zabieg frenulotomii?

Zabieg wykonywany jest ambulatoryjnie, zazwyczaj w znieczuleniu miejscowym (np. 1% lignokaina). Po dezynfekcji pola zabiegowego:

  • lekarz przecina wędzidełko za pomocą sterylnych nożyczek chirurgicznych,
  • w większości przypadków nie ma potrzeby zakładania szwów – wystarcza ucisk jałowym gazikiem w celu zahamowania krwawienia,
  • pacjent może opuścić placówkę tego samego dnia, bez konieczności hospitalizacji.

Cały zabieg trwa zwykle od 5 do 10 minut.

Objawy po zabiegu frenotomii

Po zabiegu mogą pojawić się przejściowe objawy, wynikające z lokalnego urazu tkanek oraz adaptacji języka do nowej funkcji. Najczęściej obserwuje się:

  • obrzęk w okolicy podjęzykowej – ustępuje zwykle w ciągu 24–72 godzin,
  • umiarkowany ból i tkliwość miejsca cięcia – przez 2–3 dni, łagodzony lekami przeciwbólowymi,
  • niechęć do jedzenia pokarmów twardych, gorących lub kwaśnych,
  • przejściowe zaburzenia ssania lub żucia,
  • niewielkie krwawienie lub sączenie z miejsca cięcia,
  • stan podgorączkowy w pierwszych 24–48 godzinach,
  • krótkotrwałe trudności artykulacyjne oraz niepokój u dziecka.

Objawy te mają charakter przejściowy i zwykle ustępują w ciągu kilku dni.

Zalecenia po zabiegu

Po frenotomii należy:

  • podać leki przeciwbólowe zgodnie z zaleceniami lekarza,
  • unikać gorących posiłków i napojów przez 24 godziny,
  • utrzymywać higienę jamy ustnej,
  • rozpocząć ćwiczenia języka już w pierwszej dobie po zabiegu (co 3–4 godziny, również w nocy, przez minimum 2 tygodnie),
  • odbyć kontrolną konsultację logopedyczną w ciągu 7 dni w celu oceny rany i dobrania nowych ćwiczeń.
Umów się na konsultację w Centrum Medycznym REMEDIC

Nie zwlekaj – jeśli Twoje dziecko ma problemy z karmieniem, wymową lub funkcją języka, zgłoś się na konsultację.
W Centrum Medycznym REMEDIC w Krakowie przeprowadzimy kompleksową ocenę, kwalifikację i – jeśli będzie wskazanie – wykonamy bezpieczne podcięcie wędzidełka języka z pełnym wsparciem logopedycznym.

Specjaliści wykonujący podcięcie wędzidełka języka u dziecka w Centrum Medycznym REMEDIC

lek. Katarzyna Cuber

Otolaryngologia

dorośli, dzieci powyżej 2 r.ż. polski, angielski

Poznaj lekarza

lek. Olga Surma-Pacek

Otolaryngologia

dzieci i dorośli polski, angielski

Poznaj lekarza

lek. Marcin Polak

Otolaryngologia

dzieci i dorośli polski, angielski, niemiecki

Poznaj lekarza

dr n. med. Aleksandra Sobolewska

Audiologia i foniatria, Otolaryngologia

dzieci i dorośli polski, angielski

Poznaj lekarza

dr n. med. Agnieszka Remjasz-Jurek

Otolaryngologia

dzieci i dorośli polski, angielski

Poznaj lekarza

FORMULARZ KONTAKTOWY

Umów wizytę

       

    CENTRUM MEDYCZNE

    Remedic

    Potrzebujesz więcej informacji?